Duurzaam speelgoed bestaat nauwelijks. Speelgoed bevat vaak zelf toxische stoffen zoals hormoonverstoorders en kankerverwekkende stoffen. Lees in deze blog waarom kinderen beter speelgoed verdienen

Deze blog is een reflectie, en een opening van een debat, over nudging. Na een korte definiëring van het begrip worden er enkele vragen gesteld, zoals (i) is nudging verwant aan propaganda, censuur en vijfde generatie oorlogsvoering? (ii) hoe duurzaam effectief is nudging, zeker wanneer we te maken hebben met complexe uitdagingen? Is het sop de kool waard, d.w.z. wat is de kosten-baten analyse op financieel en menselijk vlak? En (iii) zijn er voorwaarden waaronder nudging effectief en ethisch kan ingezet worden?

Wat moet je kennen en kunnen om complexe (wicked) uitdagingen aan te gaan? Want complexiteit (h)erkennen is één zaak, er succesvol mee aan de slag gaan iets anders. Vorige blogs gaven een overzicht van wat complexiteit betekent en hoe je het kan (h)erkennen, en wat de handvatten zijn om succesvol complexe uitdagingen aan te gaan. We vatten deze samen in 3 vuistregels: Wees je ervan bewust ( ERKEN ) dat een geslaagde aanpak afhankelijk is van het juist inschatten van een probleem. HERKEN complexiteit wanneer je ermee te maken hebt. Wie een complex probleem behandelt als eenvoudig of ingewikkeld maakt het alleen erger, en riskeert in chaos terecht te komen. Schakel over naar de complexiteitsmodus: PROBE – SENSE – RESPOND en ‘ BRING THE WHOLE ELEPHANT IN THE ROOM ’ In deze bijdrage hebben we het over hoe complexiteit vraagt om een bepaalde mindset en het inzetten van extra competenties. En welke methodieken je kan inzetten om een wicked proces te stroomlijnen en effectief te maken.

Indien we in één zin proberen samen te vatten hoe je best omgaat met complexiteit dan is het wel “Bring the whole elephant in the room”. In de vorige blog, Welcome in the wicked world, definieerden we het begrip complexiteit. Er werd aangehaald dat complexiteit geen baat heeft bij juist-fout discussies maar vooral de vraag stelt: werkt het of werkt het niet, ook op lange termijn. We benadrukten dat onzekerheid inherent is aan complexiteit, maar dat we tegelijk bewust moeten blijven dat elke interventie het systeem beïnvloedt, en onomkeerbaar is. Experimenteren is onvermijdelijk, maar wees alert voor de gevolgen van elke keuze en zorg dat je deze inventariseert en erkent. We concludeerden dat het van cruciaal belang is om complexe uitdagingen niet alleen te herkennen, maar ook te erkennen, en er gepast mee om te gaan. En dat is precies waar deze blog om gaat: “Hoe ga je gepast om met complexiteit?” “Welke handvatten zijn hierbij richting gevend?”. “Welke vorm van leiderschap vraagt elk type uitdaging?”.

De wereldwijde pandemie, de klimaat- en milieucrisis, toenemende ongelijkheid en exploderende armoedecijfers, het uitputten van natuurlijke grondstoffen,… een handjevol actuele thema’s die ons uitdagen en alvast één eigenschap gemeenschappelijk hebben: het zijn complexe uitdagingen. Vraagstukken waarop niet snel een eenduidig antwoord geformuleerd kan worden en bijgevolg vaak verdrongen door de waan van de dag. Stuk voor stuk zijn het uitdagingen die het leven van vele individuen treffen, en tegelijk van grote invloed zijn op de maatschappij waarin we leven. Daarom verdienen ze aandacht en actie. Om een zinvol debat over deze thema’s aan te gaan is er nood aan kennis over complexiteit. Allereerst om complexiteit te herkennen en te erkennen, zodat we er gepast op kunnen ageren. In deze eerste blog over complexiteit gaan we in op de vragen ‘Waarom noemen we bovenstaande onderwerpen complex?’ en ‘Hoe kan je complexiteit herkennen?’

“Wat als ik u ervan kan overtuigen dat we een economie kunnen hebben die mens en planeet op de eerste plaats zet? Dat het vinden van het geld om dit te doen niet het probleem is?” Een vraag die Stephanie Kelton zich stelt in de inleiding van haar boek ‘De mythe van de staatsschuld’. In het boek laat ze de lezer door de lens van de Moderne Monetaire Theorie (MMT) kijken naar begrippen zoals staatsschuld, inflatie, fiscaliteit en internationale handel. En legt ze heel eenvoudig uit hoe oude denkvormen beletten een humaan en ecologisch economisch beleid te voeren. Niet alleen in de Verenigde staten, maar wereldwijd voor alle landen met een monetaire soevereiniteit. Stephanie Kelton laat in ‘De mythe van de staatsschuld’ zien dat de bezuinigingsprogramma’s waar regeringen de afgelopen jaren mee kwamen aanzetten, op valse aannames beruste n.

Voor alle organisaties die maatschappelijke impact nastreven is het cruciaal om een sterk verhaal te brengen rond hun meerwaarde : Voor wie maakt jouw organisatie het verschil? Over hoeveel mensen gaat het? Welke impact heb je gerealiseerd? Een goede impactmeting staat er niet op één dag. Het is een proces waar organisaties tijd en middelen voor vrijmaken en meestal ook de hulp van externe experten bij inroepen. Het proces start bij de basis van de organisatie, met het helder krijgen van de visie en missie. Aan het einde van het proces heeft de organisatie een set van parameters die ze regelmatig meet en communiceert naar haar stakeholders.

Duurzaam ondernemen is een begrip dat vele ladingen dekt. Wat betekent het voor jou?

Pleidooi om als organisatie of onderneming zowel rekening te houden met het minimaliseren van de negatieve impact van je activiteiten (do-no-harm), als je positieve bedoelde impact te maximaliseren (do good)!