Blogopmaak
Evelien Bossuyt • sep. 21, 2021

#nofilter: impactmeting als open source concept

Voor alle organisaties die maatschappelijke impact nastreven is het cruciaal om een sterk verhaal te brengen rond hun meerwaarde: 

Voor wie maakt jouw organisatie het verschil? 
Over hoeveel mensen gaat het? 
Welke impact heb je gerealiseerd? 

Een goede impactmeting staat er niet op één dag. Het is een proces waar organisaties tijd en middelen voor vrijmaken en meestal ook de hulp van externe experten bij inroepen. Het proces start bij de basis van de organisatie, met het helder krijgen van de visie en missie. Aan het einde van het proces heeft de organisatie een set van parameters die ze regelmatig meet en communiceert naar haar stakeholders. 

Black Box


Impact kan op verschillende manieren gemeten worden. Elke organisatie maakt daarin bepaalde waardengedreven (of praktische) keuzes. Die keuzes gaan over indicatoren, vragenlijsten, rekenmodules om emissies te becijferen en over de periodiciteit van de metingen. De beweegredenen achter de keuzes en de meetinstrumenten zelf, maken meestal geen deel uit van de publieke communicatie rond impact. Hierdoor is de impactmeting een soort van black box tussen de acties van de organisatie en het rapport waarin een organisatie haar impact laat zien. Transparantie over de interne machinerie achter een impactmeting heeft nochtans verschillende voordelen.

Voordelen van open communicatie over de methodiek achter jouw impactmeting


  1. Open communicatie verhoogt de geloofwaardigheid van cijfers en rapporten. Het toont dat je als organisatie niets te verbergen hebt: Jouw cijfers hebben een solide basis.
  2. Wanneer je jouw impactmeting openlijk deelt, dan kan je bijleren van de feedback van jouw stakeholders en van andere gelijkaardige organisaties: Waar zitten mijn blinde vlekken, waar kan de formulering van mijn vragenlijst beter, welke nieuwe best practices kunnen mij inspireren?
  3. Open communicatie versterkt de positie van jouw organisatie als organisatie die dagelijks anderen inspireert en aanzet tot maatschappelijke verandering. Impact meten staat bij veel organisaties nog in zijn kinderschoenen. Organisaties die een meetsysteem hebben opgezet behoren tot de voorlopers.
  4. Het delen van informatie is een eerste stap om tot gedeelde meetsystemen te komen binnen een sector. Gedeelde meetsystemen hebben verschillende voordelen: Ze zijn efficiënter en laten toe om te benchmarken en data te aggregeren op sectorniveau.

Open communicatie heeft als nadeel dat het een organisatie kwetsbaar maakt: Kwetsbaar voor kritiek (een impactmeting is zelden wetenschappelijk gevalideerd) en kwetsbaar voor kopieergedrag zonder erkenning voor het denkwerk. Maar Anno 2021 zijn kwetsbaarheid en open communicatie het nieuwe normaal. Iedereen weet dat impact meten niet eenvoudig is. Elke organisatie moet door een proces van experimenteren en bijleren. En voor de meeste organisaties start dat proces met het kijken over het muurtje: Wat doen gelijkaardige organisaties? Waar vind ik goede voorbeelden? Door impactmeting als open sourceconcept te benaderen, gaat het sneller om dat soort zaken uit te zoeken.

Open Source


Het begrip Open source komt vanuit de softwareontwikkeling. Open source programmeercode kan door iedereen geconsulteerd, gebruikt en aangepast worden naargelang hun noden en doelen. Het is een gedecentraliseerd model, waarbij kennis opgebouwd wordt door een community van gebruikers. Een peer review proces garandeert de kwaliteit van het geleverde werk.

“Open source is een gedecentraliseed model, waarbij kennis opgebouwd wordt door een community van gebruikers.“

Open source houdt projecten betaalbaar en efficiënt. De communitygebaseerde open source kennislaag laat bedrijven toe om zich focussen op nieuwe problemen en maatwerk, eerder dan voor elke klant opnieuw het warm water uit te vinden. Open source en betalende expertise vanuit bedrijven gaan dus hand in hand.

Impactmeting als open source concept


Een open source platform waarin organisaties hun impactmeting kunnen openstellen voor andere organisaties biedt gelijkaardige voordelen als een platform met open source programmeercode. Het creëert een laag van basiskennis waardoor organisaties niet van nul starten met hun impactmeting. Die basislaag wordt aangevuld met maatwerk om de impact van die specifieke organisatie volledig te vatten. Open source is ook aantrekkelijk omdat de bestaande bouwblokken in een soort van organisch proces van continue verbetering worden gestoken.

“Bekijk mijn impactmeting, geef me feedback en toon me de jouwe, zo leren we van elkaar”

Door bestaande meetsystemen openlijk beschikbaar te maken, ontstaat een cultuur van delen en transparantie: Bekijk mijn impactmeting, geef me feedback en toon me de jouwe, zo leren we van elkaar. Als voldoende organisaties instappen in een verhaal van open communicatie dan zijn de voordelen van die openheid veel groter dan de nadelen. Voor de meeste organisaties is het ontwikkelen en vermarkten van meetinstrumenten ook geen kernactiviteit. Door informatie te delen zorgen we ervoor dat er meer tijd, energie en middelen overblijven voor de kern van de zaak: maatschappelijke impact verwezenlijken.

In het project Wicked Evaluatie ontwikkelen we een systeem om impactmetingen vlot te delen met elkaar. Wil je graag als eerste geïnformeerd worden over de best practices op vlak van impactmeting? Denk je graag mee aan de bouwstenen van een platform om informatie te delen rond impactmeting? Ben je zelf een voorloper of wil je graag snel aan de slag? Laat het ons weten! 

Deel dit bericht

Share by: